عوارض بوتاکس چیست؟

عوارض بوتاکس ، پیر شدن پوست و چین و چروک صورت امری کاملا طبیعی می باش که برای همه ما در سنین بالا پیش می آید. راه های مختلفی برای پوشاندن این چین و چروک ها وجود دارد که می توانید آن ها را انتخاب کنید.

از روش های غیر تهاجمی تا روش های کاملا تهاجمی برای از بین بردن چروک های صورت استفاده می شود. روش های غیر تهاجمی همان کرم ها و سرم های ضد چروک هستند و روش های تهاجمی عمل های زیبایی است که بر روی پوست انجام می شود.

لازم به ذکر می باشد که بوتاکس یکی از روش ‌های کم‌ تهاجمی و موثر برای جوان سازی پوست و رفع خطوط صورت و گردن است. حدود ۵۰ سال است که در علم پزشکی از بوتاکس و سم بوتولونیوم برای درمان اختلالات مختلف مورد استفاده قرار می گیرد و در ۱۵ سال اخیر، کاربردهای زیبایی هم به استفاده‌ های بوتاکس اضافه شده‌ اند. پژوهش‌ ها و مطالعات انجام شده بر روی بوتاکس نشان می ‌دهند که این روش بسیار ایمن و کم عارضه هستند.

با این حال تمامی روش‌های درمانی و زیبا سازی عوارض خاص خود را دارند. در این مقاله از وب سایت مهراز کلینیک قصد داریم تا به بررسی عوارض بوتاکس بپردازیم. بنابراین برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای این مطلب با مهراز کلینیک همراه باشید.

عوارض بوتاکس چه می باشد؟!

همان گونه که اشاره کردیم، بوتاکس یکی از راه های بسیار مناسب برای از بین بردن چروک های صورت است که هر روزه بسیاری از افراد از این روش استفاده می کنند. در کل تزریق بوتاکس عوارض بسیار کمی دارد و بیشتر این عوارض ممکن است به دلیل آشنا نبودن شخص تزریق کننده بوتاکس و تزریق این ماده توسط افراد غیر متخصص ایجاد شود. بنابراین مهم ترین و اساسی ترین توصیه ای که می توانیم به شما داشته باشیم، این است که لطفا در کلینیک های معتبر پوست و مو و زیر نظر متخصصان امور زیبایی از جمله نکات تزریق بوتاکس را انجام دهید.

لازم به ذکر است که بوتاکس یک سری عوارض عمومی دارد که این عوارض ماندگار نبوده و بعد از مدتی از بین خواهند رفت. از جمله عوارض عمومی بوتاکس می توان به موارد بسیار مهم زیر اشاره داشت:

• قرمزی و تورم

باید بیان شود که قرمزی و تورم واکنش طبیعی بدن به هر روش درمانی است، شما حتی به هنگام حذف موهای زائد با روش های مختلف نیز ممکن است دچار قرمزی و تورم شوید که البته پس از مدتی از بین خواهد رفت. این عوارض معمولاً بسیار خفیف تا متوسط هستند و هم چنین در عرض چند ساعت برطرف شده و نیازی به درمان نخواهند داشت. شدت قرمزی و تورم به میزان بوتاکس تزریق شده و هم چنین ضخامت سوزن تزریق بستگی دارد. پیشگیری از این عوارض تا حد زیادی به تجربه‌ی پزشک وابسته است. البته موارد زیر نیز می تواند از شدت قرمزی و تورم بکاهد:

1. استفاده از سوزن‌های باکیفیت
2. تزریق آهسته‌ و مقادیر کم بوتاکس
3. استفاده از کمپرس سرد پس از اتمام تزریق

• درد هنگام تزریق بوتاکس

یکی دیگر از عوارضی که ممکن است افراد به هنگام تزریق بوتاکس تجربه کنند، درد است. لازم به ذکر می باشد که میزان درد در طی تزریق بوتاکس به آستانه‌ی تحمل درد شما بستگی دارد. معمولاً بیشتر مراجعه کنندگان به خوبی درد ناشی از تزریق را تحمل می‌کنند، البته درد تزریق بوتاکس غیر قابل تحمل نبوده و با سرعت در انجام تزریق نیز رفته رفته درد آن کم می شود. معمولا برخی از پزشکان برای کاهس درد بوتاکس قبل از تزریق، پمادهای بی حسی به ناحیه مورد نظر می زنند. این کار باعث می شود درد تزریق بوتاکس تا حد بسیاری کاهش یابد.

• داشتن سردرد و تهوع بعد از تزریق

می توان اذعان داشت که  یکی از شایع‌ ترین عوارض بوتاکس سردرد و تهوع می باشد. این دو عارضه در ۲ تا ۱۵ درصد از مراجعین مشاهده می ‌شوند. البته سردرد و تهوع معمولاً خفیف بوده و بیشتر برای کسانی رخ می‌دهد که اولین تزریقات بوتاکس خود را انجام می ‌دهند. ماندگاری این عوارض بین چند ساعت تا حداکثر سه چهار روز متغیر است. اگر پس از تزریق بوتاکس دچار سر درد شده اید، مشکلی ندارد و معمولا بعد از چند ساعت این سر درد از بین می رود.

• کبودی پس از تزریق بوتاکس

لازم به ذکر است که کبودی به دلیل سوراخ شدن عروق خونی موجود در محل تزریق رخ می‌دهد. البته این عوارض کم بوده و به پزشک معالج شما نیز بستگی دارد به دلیل آن که این اتفاق معمولاً ناشی از این است که محل عروق خونی، پیش از تزریق بوتاکس به خوبی شناسایی نشده ‌اند.

توجه داشته باشید که پزشکان غیرمتخصص و افراد غیر پزشک با آناتومی صورت و گردن آشنایی کافی ندارند. به همین علت ممکن است در طی فرآیند تزریق به عروق خونی آسیب بزنند. کبودی بیشتر زمانی دیده خواهد شد که پزشک مهارت و تجربه‌ی کافی در تزریق بوتاکس نداشته باشد. دو نکته بسیار مهم که برای پیشگیری از این عارضه می توانید به کار ببرید، به صورت زیر اشاره کرده ایم:

• باید از مصرف آسپیرین و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (مثل ژلوفن) تا حداقل ۷ روز پیش از تزریق خودداری نمایید.
• استفاده از کرم‌های ویتامین K یا کرم‌هایی که حاوی عصاره‌ی گیاه ارنیکا هستند، در رفع کبودی موثرند.
• در حین تزریق بوتاکس باید در حالت نشسته قرار داشته باشید تا پزشک بتواند به خوبی تزریق را انجام دهد
• عروق خونی باید پیش از تزریق شناسایی شوند؛ به ویژه در مورد نواحی اطراف چشم و سایر بخش‌های مستعد؛
• پزشک با فشار دادن انگشت خود بر محل تزریق (بدون ماساژ دادن) می‌ت واند احتمال کبودی را کاهش دهد.
• به کلینیک های معتبر در این زمینه مراجعه فرمایید.

• عفونت پس از تزریق وتاکس

معمولا بعد از انجام تزریق بوتاکس افراد دچار عفونت نمی شوند؛ البته در مورد تزریق ‌هایی که در محیط ‌های درمانی و توسط پزشک صورت گرفته ‌اند این اتفاقات نخواهد افتاد. تمامی محلول‌های بوتاکس حاوی مایع نرمال سالین هستند و در دمای ۴ درجه‌ سانتی‌گراد نگه داری می ‌شوند.

حتی ۳۰ روز بعد از باز کردن محلول بوتاکس، هیچ نشانه‌ ای از رشد باکتری ‌ها یافت نمی ‌شود. با این حال در محیط‌ های درمانی، پیش از تزریق پوست شما را به خوبی استریل می‌کنند تا خطر عفونت به حداقل مقدار خود برسد.

• واکنش ‌های کولینرژیک

می توان اشاره داشت که واکنش‌های کولینرژیک از جمله عوارض بوتاکس هستند که معمولاً به شکل خشک شدن دهان یا چشم‌ ها مشاهده می ‌گردد. نکته مهمی که باید بدانید این است که این نوع عوارض بیشتر در صورت استفاده از فرآورده‌ هایی مشاهده می‌ شود که از سم بوتولونیوم نوع B ساخته‌ شده ‌اند.

عوارض بوتاکس در محل تزریق چه می باشد؟!

در محل تزریق ممکن است عوارضی ایجاد شود که البته این عوارض بیشتر برای افراد غیر متخصص است. به دلیل آن که این افراد با ندانستن آناتومی صورت و گردن، می توانند بوتاکس را به قسمت های اشتباه تزریق کنند و همین موضوع باعث می شود که عضلات دیگر صورت شما فلج شود.

عوارض محل تزریق در موارد درمان یک سوم بالایی صورت (خط اخم، خطوط افقی پیشانی، ابروها و خطوط پنجه کلاغی) بسیار کم است. چون تکنیک‌ها و دستورالعمل ‌های تزریق بوتاکس در این نواحی تا حد زیادی بهینه سازی شده ‌اند و پزشکان بر اساس تکنیک ها بوتاکس را تزریق می کنند.

تزریق بوتاکس پیشانی در یک سوم میانی و پایینی صورت و همچنین گردن، کاربردهای کمی دارد. به همین علت تکنیک ‌های تزریق در این مناطق بسیار ضعیف‌ تر بوده و تزریقات باید با دقت و احتیاط بیشتری صورت بگیرند. احتمال بروز عوارض محل تزریق در این مناطق بیشتر است.

عوارض تزریق بوتاکس در بین ابروها یا خط اخم:

از جمله عوارض تزریق بوتاکس در ناحیه خط اخم می توان به موارد زیر اشاره داشت:

• افتادگی پلک

شایان به ذکر است که افتادگی پلک در گذشته بسیار دیده می شد و هنوز هم در افرادی که تزریق بوتاکس را در مراکز غیر درمانی یا غیر معتبر انجام می ‌دهند، این موضوع مشاهده می گردد. این عارضه به دلیل تزریق نادرست و اثر گذاری ماده‌ بوتاکس بر عضله‌ی بالا برنده‌ پلک فوقانی اتفاق خواهد افتاد.

افتادگی پلک معمولاً ۲ تا ۱۵ روز بعد از تزریق بوتاکس مشاهده شده و ۲ تا ۸ هفته طول می‌کشد تا بهبود پیدا کند. با این حال با از بین رفتن تدریجی اثرات بوتاکس، به کلی درمان شده و جای نگرانی وجود ندارد. همیشه برای تزریق بوتاکس به کلینیک های معتبر مراجعه فرمایید. برای آن که از افتادگی پلک جلوگیری به عمل آورید، بهتر است به دستورالعمل های زیر توجه کنید:

1. بعد از تزریق بوتاکس به جلو خم نشوید. به محل تزریق دست نزنید و آن را نمالید.
2. پزشک باید محلول بوتاکس را در مقادیر کم و به آرامی تزریق کند. به یاد داشته باشید که هیچگاه نباید در حین تزریق، نواحی تحت درمان را ماساژ داد.
3. برای تثبیت بوتاکس در عضلات هدف، بهتر است تا ۲-۳ ساعت به طور مداوم عضلات مورد نظر را به کار بگیرید و با آن‌ها تمرین کنید. به این ترتیب بوتاکس سریع‌تر جذب بافت هدف شده و به سمت عضلات دیگر نخواهد رفت.

باید اشاره شود که برخی از افراد که نسبت به این عارضه از عوارض بوتاکس مستعد تر هستند، باید با پزشک قبل از تزریق بوتاکس خود مشورت نمایید. پزشک باید عوامل خطرساز در مورد شما را بررسی کند تا اگر هر کدام وجود داشت، شیوه‌ی تزریق را منطبق بر شرایط شما انتخاب کند. برخی از عوامل افزایش دهنده‌ی احتمال افتادگی پلک در زمان تزریق بوتاکس در خط اخم، به صورت زیر اشاره شده است:

1. افرادی که سابقه‌ی آسیب یا جراحی در آن ناحیه داشته ‌اند
2. افراد مسن؛
3. کسانی که به طور ژنتیکی و مادر زادی عضله‌ی بالابرنده‌ی پلک ضعیفی دارند. این مشکل به طور معمول توسط عضلات دیگر صورت جبران می‌شود و در حالت عادی قابل تشخیص نمی باشد. پزشک با معاینه‌ی عضلات متوجه این موضوع خواهد شد.

• در گذشته افتادگی پلک در برخی از افراد دیده می شد. اما امروزه با بهبود تکنیک ‌های تزریق و موارد مصرفی، شیوع این عارضه تقریباً به صفر رسیده است.

• عارضه تورم بافت لنفاوی ابرو و پلک مجاور آن:

می توان اذعان داشت که احتمال این عارضه بسیار کم است و بیشتر در کسانی مشاهده می‌ شود که سابقه‌ی تورم در ناحیه‌ی ابرو و پلک دارند، به ویژه کسانی که دچار پف صبحگاهی چشم می ‌شوند ممکن است این عارضه را تجربه کنند که البته همان گونه که اشاره کرده ایم، این عارضه بسیار کم رخ می دهد. همچنین باید اشاره شود که التهاب ملتحمه و افتادگی بافت بین دو ابرو، می‌توانند باعث افزایش احتمال این عارضه گردد.

• افزایش خطوط مجاور بینی با تزریق بوتاکس:

یکی از نکاتی که باید بدانید این است که گاهی با فلج شدن عضلات ناحیه بین ابروها، فعالیت عضلات اطراف بینی بیشتر شده و خطوط مجاور بینی نمایان می ‌شوند؛ به ویژه در زمان خندیدن و اخم کردن. با تزریق بوتاکس در طرفین بینی می ‌توان این مشکل را به خوبی برطرف کرد.

عوارض بوتاکس در تزریقات ابرو و پیشانی چیست؟

از جمله عوارض تزریق بوتاکس در ناحیه پیشانی و ابرو می توان به موارد زیر اشاره داشت:

• افتادگی ابرو

باید بدانید که عضله پیشانی فرونتالیس نام دارد. این عضله یک عضله‌ی نازک، عریض و حساس به دوزهای پایین بوتاکس است. اگر محل تزریق بوتاکس در پیشانی بیش از اندازه پایین باشد، می‌تواند باعث افتادگی ابروها و پلک‌ها شود.

در این حالت روی پیشانی و پلک‌های فوقانی احساس سنگینی خواهید کرد که با آرایش کردن نیز بدتر می ‌شود. البته این عارضه بر روی بینایی شما اثری نخواهد گذاشت و معمولاً بعد از ۱ تا ۴ هفته برطرف می گردد. این عارضه هم مانند سایر عوارض بوتاکس به دلیل ناوارد بودن تزریق‌ کننده و عدم شناخت آناتومی صورت رخ می‌دهد. در صورتی که تزریق توسط پزشک متخصص صورت بگیرد، احتمال افتادگی ابرو و پلک تقریباً صفر است.

• چهره بی ‌احساس و غیر طبیعی

چهره بی ‌احساس یا یخ زده (Frozen look) یکی از عوارض بوتاکس می باشد که به دلیل تزریق دوزهای بیش از حد اتفاق می ‌افتد. همان گونه که اشاره کرده ایم، عضله‌ پیشانی به داروی بوتاکس حساسیت بسیار بالایی دارد.

برای پیشگیری از این عارضه، دوز پایینی از بوتاکس را به پیشانی تزریق کرده و ۱ ماه بعد نتایج را بررسی می‌ کنیم. در نیمی از مراجعین نیازی به تزریقات بیشتر نیست ولی در نیمی دیگر دوز بسیار کمی برای رفع خطوط باقی‌ مانده تزریق می‌ شود.

• به وجود آمدن علامت مِفیستو

لازم به ذکر است که بالا رفتن بخش میانی و/یا یک‌سوم انتهایی ابرو را علامت مفیستو می‌گویند. این حالت زمانی اتفاق می ‌افتد که بخش‌ های طرفی عضله‌ پیشانی به خوبی فلج نشده باشند.

عوارض تزریق بوتاکس در اطراف پلک:

از جمله عوارض تزریق بوتاکس در اطراف پلک می توان به موارد زیر اشاره داشت:

• شل شدن پلک پایین

باید بیان شود عضله‌ دور چشم شما که مسئول ایجاد خطوط پنجه کلاغی است، یک عضله‌ سطحی، نازک، عریض و بسیار قدرتمند است. گاهی در زمان درمان خطوط پنجه کلاغی، فلجی ایجاد شده در این عضله به حدی زیاد است باعث افتادگی یا فتق بالشتک ‌های چربی زیر چشم می ‌شود. به علاوه عضله‌ دور چشم با ماساژ عروق لنفاوی اطراف چشم باعث تخلیه‌ی مایعات اضافی ناحیه می ‌شود.

در صورت فلج شدن کامل عضله، مایعات اضافی تخلیه نمی ‌شوند و زیر چشم ورم خواهد کرد. این وقایع باعث پف کردن صبگاهی زیر چشم شده و حتی می‌ تواند چین و چروک‌های پلک تحتانی را بیشتر کند. شل شدن  پلک پایین مانند بیشتر عوارض بوتاکس ناشی از اشتباه در تزریق دارو بوده و موقتی است.

• افتادگی پلک پایین
• افتادگی پلک بالا
• دو بینی و لوچی چشم ‌ها (بسیار نادر)
• افتادگی لب (نادر)
• عمیق شدن خطوط گونه (نادر)

عوارض بوتاکس در تزریقات بوتاکس در اطراف دهان:

به صورت معمول تزریق بوتاکس برای جوانسازی پوست اطراف دهان انتخاب چندان مناسبی نیست و سایر روش‌های جوانسازی تاثیر بیشتر و زیبا‌تری بر این ناحیه می‌ گذارند. در بیشتر موارد تزریق بوتاکس در نواحی دور دهان همراه با تزریق ژل (معمولاً هیالورونیک اسید) انجام می‌شود.

برای پیشگیری از عوارض، باید از دوزهای بسیار پایین و غلیظ بوتاکس استفاده کرد. عوارض بوتاکس در تزریقات اطراف دهان می توان به موارد زیر اشاره داشت:

• عدم تقارن
• فلج عضلات لب و ناتوانی در تکلم و بلع صحیح
• دشواری در لب خند زدن
• گاهی ناتوانی در جلوگیری از بیرون ریختن آب دهان

عوارض بوتاکس در خطوط اطراف بینی:

تزریق در این ناحیه باید با دقت بسیار زیادی صورت بگیرد. عوارضی مانند افتادگی گوشه ‌های دهان، افتادگی لب‌ها و عریض شدن لب بالایی در صورتی رخ می ‌دهند که پزشک مهارت کافی در تزریق بوتاکس نداشته باشد.

گوشه ‌های دهان و چانه:

تزریق بوتاکس به عضله‌ مثلثی که در پایین گوشه ‌های دهان جای گرفته می ‌تواند باعث لیفت گوشه‌ های دهان شود. در مورد این کاربرد، خطر دشواری در لبخند زدن و هم چنین دشواری در تکلم وجود دارد. در مورد تزریق بوتاکس به چانه، اگر تزریق به درستی صورت نگیرد، بازهم شاهد عوارض ذکر شده هستیم.

عوارض بوتاکس در ناحیه گردن:

مهم‌ ترین عارضه‌ تزریق بوتاکس در گردن، اختلال در بلع و کاهش ترشح بزاق دهان است. هم چنین اگر بوتاکس به عضلات عمقی‌تر گردن انتشار یابد، امکان دشواری در حرکت دادن گردن به چپ و راست وجود دارد.

سخن آخر:

تزریق بوتاکس عارضه های خاص خود را دارد و برای آن که این کار برای شما بدون عارضه باشد، باید به مطب های معتبر مراجعه کنید. از جمله عوارض دیگر بوتاکس می تواند به موارد زیر اشاره داشت:

• فلج نشدن عضلات هدف از دیگر عوارض بوتاکس است که در صورت عدم استفاده از دوزهای مناسب دارو و همچنین تزریق در محل‌های نامناسب رخ می‌دهد.
• در موارد بسیار نادر مقاومت نسبت به سم بوتولونیوم مشاهده شده که در این حالت، تزریق بوتاکس هیچ تاثیری بر عضلات نمی‌گذارد.
• واکنش‌های سیستمیک یا عمومی بدن نسبت به ماده‌ی بوتاکس بسیار نادرند. تاکنون گزارشی مبنی بر واکنش‌های حساسیتی به داروهای مجاز بوتاکس منتشر نشده است.
• گزارشاتی مبنی بر ظاهر شدن علایم مشابه بیماری پسوریازیس و دانه‌های قرمز بر روی پوست منتشر شده که تا کنون در میان میلیون‌ها بار تزریق، تنها برای دو نفر در هر میلیون نفر در سرتاسر دنیا رخ داده است.

سوال و جواب:

بوتاکس از چه سنی مناسب است؟

بیشتر متخصصان پوست بوتاکس را از سن 26 سالگی به بالا توصیه می کنند. به دلیل آن که وقتی در این سن بوتاکس تزریق شود، می تواند در سنین بالا ایجاد چروک بر روی صورت را کاهش دهد.

برای جلوگیری از عوارض بوتاکس چه کارهایی را انجام دهیم؟

برای جلوگیری از ایجاد عوارض بوتاکس مهم ترین کار مراجعه به یک کلینیک معتبر در زمیه پوست و زیبایی است. بعد از آن بهتر است به توصیه های پزشک پس از انجام بوتاکس توجه فرمایید.

آیا اثر بوتاکس دائمی است؟

خیر اثر بوتاکس دائمی نیست و شما 6 ماه پس از تزریق دوباره نیاز به تزریق بوتاکس خواهید داشت. البته این موضوع به سنی که تزریق بوتاکس را شروع کرده اید نیز بستگی دارد.